Kahta Nemrut Hakkında Bilgiler

Dünyanın 8. Harikası Olan Dağların Üstünde Yuva Kurup Kendini Tanrı İlan Eden Nemrut...

30 Mart 2008 Pazar

ARSEMİA











Kommagane krallığının yazlık başkenti olan Arsemia, yıkık olmasına rağmen hala var olan iki tünel ve heykellerle çok güzel bir tarihi yer konumundadır. Eski Kahta kalesi (yeni kale)nin hemen karşısında olup, aralarında Kahta çayının bir kolu geçmektedir.
Eski Kahta kalesinin tam karşısındaki, tepenin üzerinde kurulmuş Kommagene Kırarlığının yazlık başkenti Arsemia'nın kurucusu ARSAMES için kitabelerdeki açıklamalar aynen şöyledir: "Tükenmez kaynaklardan beslenen çift memesinin ortasında Nyph Nehri (eski Kahta çayı)ni barındıran bu Arsemia' yı benim atam ARSAMES kurdu. Bu şehir kendiliğinden iki tepeye ayrılmıştır, Arsames , coşkun bir nehrin kutsal sularını yöredeki bir uçuruma akıp gittiğini görerek , şehrin iki zirveli vücudunu iki yandan bir duvarla çevirir."
Yörenin tabiat şartlarını uygun olarak iki yakalı bir şehir oluşturdu ve lütfedip buraya ARSEMİYA adını verdi. Nymphois Çayı (Eski Kahta Çayı) Kommageneliler döneminde iki kale arasındaki suya bu adı vermiştir. Anlamı bereket saçan su demektir. Kommagene ülkesini Cendere suyu ile birleşerek ve daha sonra Fırat suyuna karışıp Başkenti (kışın burası Kommagene krallığının başkenti idi) olan Samsat'a kadar suladığı için bu suyu bereket veren, hayat veren anlamındaki Nymph olarak adlandırılmışlardır.
Dağlardan gelip Fırat'a dökülen bu suyun geçtiği güzergahta çok sayıda Kommagene yerleşim birimlerine rastlamak mümkündür. İhtimamı ve gerekli araçların sağlanması sayesinde, kalelerin aşılmaz yapısını kuvvetlendirerek ülkede hiçbir zaman ele geçirilmeyen bir askeri üs kurdu ve savaşta hayatılarını koruyabilecekleri tehlikesiz bir sığınak yarattı. Kitabeden çıkarılan sonuç; Nymph nehri (bereket saçan) kıyısındaki sarp kayanın üzerine kurulmuş bulunan Arsemiya'yı, Kommagene Kıralı Antiochos'un atası ARSAMES kurmuştur. Nymphois suyunun her iki yakasına kurulan şehir aynı zamanda Kommagene Kıralığın yazlık başkenti ve Antiochos'un babası Mitrridathes Kalinikos için yaptırılan Hierothesion da yer almıştır .
Kommagene medeniyetinin bütün sırları burada elde edilen ve tercümesi yapılan kitabelerden çözüme ulaştırılmıştır. Kommagene tarihi burada yazılır. Anadolu'da bulunan en büyük Grekçe yazılı kitabe yine buradadır. Arsemia'da, ilk girişte yol gösterici olarak adlandırılan Apollo Mitrasin kabartması onu takiben su sarnıcı. Sarnıcın önünde Kommagene ailesine ait figürler, sarnıcın güney kesimindeki sarp kaya içine oyulmuş güvercinlikler bulunmaktadır .
Yukarı doğru çıkınca Kommagene Kırallığının kurucusu Mithridathes Kalinikos'un Herkül Harekles'le tokalaşma sahnesini gösteren rölyef bulunmaktadır. İki mağara vardır, insan eliyle olup içine oyulmuş birisi 158 m olup içine doğru merdivenli sonunda aralıklı iki oda vardır. Bu alan Anthicos'un babasının mezar yeridir. Öbürü taç kaplı girişli geniş bir küp oda şeklinde olup bu mağaralar hakkında fazla bilgi yoktur.
Örenyeri tepe üstünde merdivenleri kısmen mevcut yıkık duvar kalıntıları ve sütun kalıntıları mevcut ören saray yeri vardır. Uzun tünel ağzında ana kaya yüzeyine Latince harflerle sütunlar halinde kült yasaları kitabe olarak yazılmıştır.
Asıl şehir ve saray kalıntıları sarp dağın tepesinde bulunmaktadır. Burada saray, kale duvarları, mozaik kalıntıları ve taşınabilir tarihi eserler bulunmaktadır. Tarihi eserler müzelere gönderilmiştir. Kommagenenin başkenti olarak kullanılan Arsemia, bugün Nemrut Dağı Milli Parkı alanı içinde olup açık hava müzesi konumundadır. Bu şehir kalıntıları hala bulunmaktatır, ancak Arkeolojik kazılarla çok önemli tarihi eserlerin gün yüzüne çıkacağı günü beklemektedir.
Arsemia'ya Nemrut'a çıktıktan sonra Horik yolundan ulaşılabileceği gibi, Kahta'dan da (Cendere ve Damlacık köyünden) gidilebilmektedir. Kahta'ya uzaklığı yaklaşık 20 km olup, yolu asfaltlıdır

CENDERE KÖPRÜSÜ (Adıyaman/Kahta)






















Kahta çayının bir kolu olan CENDERE ÇAYI (Chabinas) üzerinde en dar noktasında ve görkemli kanyon ağzında ayakları ana kaya üzerine kurulmuş tek kemerli ve bir savaklı olan köprü kemer yanaklarından 92 dev kesme taştan yapılmıştır. İlçe merkezine 20 km. uzaklıkta ve Karakuş tümülüsünün kuzeydoğusundadır.Bu köprü M.S. 193-211 Septimus Severus (Roma İmparatoru) zamanında doğu lejyonunun seferi için yapılmış. Köprü girişlerinde ; Septimus Severus, karısı Julia Donna ve oğulları Carakalla ile Geta onuruna sütunlar dikilmiş ancak Geta adına dikilen sütun kardeş kavgası sonucunda kaldırılmıştır. Köprü üzerinde korkuluklarda dört adet kitabe mevcuttur. Köprü 1997 yılında restore edilmiştir. Bu güne kadar taşıt trafiğine geçiş veren köprünün doğu tarafında T.C.K. tarafından yeni karayolu köprüsü yapılarak geçişler yeni yoldan verilmeye başlanmıştır.Adıyaman’a 55 km. uzaklıkta ve Karakuş tümülüsünün kuzeydoğusundadır. Kahta çayının en dar kesimde iki ana kaya üzerinde 92 iri kesme taştan yapılan bir büyük kemer ve doğu tarafındaki küçük bir tali kemerden oluşur. Samsat’ta karargah kuran XVI. Roma Lejyonu tarafından İ.S. 200’ün başında inşa edilen köprünün giriş ve çıkışlarında sütunlar bulunmaktadır. Köprü ve yapımı hakkında bilgiler içeren kitabelerden, köprünün Roma Hükümdakı Septumus Severus’a ve Romalılar tarafından askerlerin anası olarak anılan eşi Julia Domna adına yaptırıldığı anlaşılmaktadır. Köprü, depreme karşı korunacak şekilde, sütunlara ve köprüye esneklik payı verilerek inşa edilmiştir. Köprünün hemen alt tarafında bulunan Kommagenelilerin Antiochos Theos döneminde inşa ettiği 5 kemerli diğer bir köprü, Romalılar tarafından yıkılmıştır. Köprü, depreme karşı korunacak şekilde, sütunlara köprüye esneklik payı verilerek inşa edilmiştir. Köprünün hemen alt tarafında bulunan Kommagenelilerin Antiochus Theos döneminde inşa ettiği 5 kemerli diğer bir köprü Romalılar tarafından yıkılmıştır.